Thụy Điển vừa ban hành một phán quyết quan trọng từ Tòa Phúc thẩm Di trú, mang lại thay đổi tích cực cho các gia đình người nước ngoài đang sinh sống và làm việc hợp pháp tại quốc gia này. Theo quy định mới, trẻ em sinh ra tại Thụy Điển có cha hoặc mẹ thuộc một số diện cư trú nhất định có thể nộp hồ sơ xin giấy phép cư trú ngay trong lãnh thổ Thụy Điển, thay vì buộc phải xuất cảnh như trước đây.Đây được xem là bước tiến lớn trong chính sách di trú, giúp đơn giản hóa thủ tục pháp lý và bảo đảm quyền lợi cho trẻ em sơ sinh.
Những điểm chính cần ghi nhớ
- Trẻ em sinh ra tại Thụy Điển, có cha hoặc mẹ đang sở hữu giấy phép cư trú đặc biệt, hiện có thể được cấp giấy phép cư trú ngay tại Thụy Điển, mà không cần phải rời khỏi quốc gia này để nộp hồ sơ.
- Phán quyết mới của Tòa Phúc thẩm Di trú đã bãi bỏ quy định trước đây, theo đó các thành viên gia đình bắt buộc phải nộp đơn xin giấy phép cư trú từ bên ngoài Thụy Điển.
- Quy định mới này áp dụng cho trẻ em có cha hoặc mẹ đang sở hữu giấy phép nghiên cứu, Thẻ xanh EU, giấy phép CNTT (ICT) và một số loại giấy phép cư trú đủ điều kiện khác.
- Bên cạnh đó, kể từ ngày 1 tháng 10 năm 2025, chính quyền Thụy Điển sẽ không còn chấp nhận hộ chiếu được gia hạn bằng dấu hoặc tem.
- Những cá nhân sử dụng hộ chiếu gia hạn theo hình thức này bắt buộc phải xin cấp hộ chiếu mới, còn hiệu lực, từ cơ quan có thẩm quyền của quốc gia mình để nhập cảnh Thụy Điển hoặc thực hiện thủ tục xin giấy phép cư trú.
Tòa phúc thẩm di trú Thụy Điển đã ban hành một phán quyết quan trọng, theo đó đơn giản hóa thủ tục xin giấy phép cư trú cho trẻ em sinh ra tại Thụy Điển có cha mẹ là người nước ngoài thuộc một số diện cư trú nhất định. Phán quyết này tạo ra một ngoại lệ cần thiết đối với quy định áp dụng lâu nay, giúp các gia đình ổn định tình trạng pháp lý cho trẻ sơ sinh ngay tại Thụy Điển, thay vì phải thực hiện các thủ tục phức tạp liên quan đến việc xuất cảnh.
Quy định cũ và những bất cập đối với trẻ em sinh ra tại Thụy Điển
Theo Luật Người nước ngoài của Thụy Điển trước đây, mọi hồ sơ xin giấy phép cư trú lần đầu – bao gồm cả hồ sơ của thành viên gia đình – đều phải được nộp từ bên ngoài lãnh thổ Thụy Điển và chỉ được nhập cảnh sau khi được chấp thuận.
Quy định này dẫn đến nhiều bất cập trong thực tế, đặc biệt với:
- Trẻ em sinh ra tại Thụy Điển
- Gia đình có cha hoặc mẹ đang cư trú hợp pháp dài hạn
- Các trường hợp cần xử lý hồ sơ gấp để đảm bảo quyền lợi y tế, cư trú và phúc lợi xã hội cho trẻ
Việc buộc trẻ sơ sinh phải xuất cảnh chỉ để hoàn tất thủ tục hành chính bị đánh giá là không hợp lý và gây khó khăn không cần thiết cho gia đình.
Cách giải thích mới này đã được Cơ quan Di trú Thụy Điển chính thức xác nhận và áp dụng đối với trẻ em có cha mẹ đang sở hữu một số loại giấy phép cư trú nhất định, bao gồm:
- Giấy phép cư trú phục vụ mục đích nghiên cứu hoặc tham gia các chương trình nghiên cứu dài hạn
- Giấy phép cư trú dành cho người tìm kiếm việc làm hoặc tìm hiểu cơ hội kinh doanh sau khi hoàn tất quá trình nghiên cứu.
- Thẻ xanh EU
- Giấy phép ICT hoặc giấy phép ICT cho phép di chuyển dài hạn trong nội bộ doanh nghiệp.
Lưu ý quan trọng về hộ chiếu từ ngày 1/10/2025
Cơ quan Di trú Thụy Điển cho biết kể từ ngày 1/10/2025, cơ quan này sẽ không còn chấp nhận các hộ chiếu được gia hạn thời hạn sử dụng bằng hình thức đóng dấu hoặc dán tem. Đây vốn là biện pháp tạm thời mà một số quốc gia áp dụng trong giai đoạn dịch bệnh, khi việc cấp hộ chiếu mới gặp khó khăn do thiếu vật tư.
Sau thời điểm này, hộ chiếu gia hạn theo hình thức trên sẽ:
- Không được phép nhập cảnh vào Thụy Điển
- Không được cấp visa
- Không được cấp giấy phép cư trú hoặc thẻ cư trú
Quy định áp dụng kể cả với trường hợp đã được chấp thuận trước ngày 1/10/2025. Người xin nhập cảnh bắt buộc phải có hộ chiếu mới, chưa gia hạn.
Do đó, các trường hợp bị ảnh hưởng cần sớm làm thủ tục cấp hộ chiếu mới tại cơ quan có thẩm quyền hoặc đại sứ quán liên quan.
Điều này có ảnh hưởng gì đối với người lao động lành nghề?
Đối với cộng đồng chuyên gia quốc tế đang làm việc tại Thụy Điển, đặc biệt là các nhà nghiên cứu và chuyên gia công nghệ thông tin, đây được xem là một thay đổi mang ý nghĩa tích cực. Quy định mới giúp loại bỏ một rào cản hành chính vốn gây nhiều áp lực cho các gia đình có con nhỏ, khi cho phép trẻ em nộp hồ sơ xin giấy phép cư trú trực tiếp ngay tại Thụy Điển. Nhờ đó, các gia đình có thể sớm ổn định cuộc sống, đồng thời quy trình pháp lý cũng trở nên đơn giản và rõ ràng hơn, góp phần khẳng định sức hút của Thụy Điển đối với nguồn nhân lực chất lượng cao trên toàn cầu.
Tuy vậy, quy định mới liên quan đến hộ chiếu cũng là một lưu ý quan trọng đối với tất cả công dân nước ngoài. Những trường hợp đang sử dụng hộ chiếu được gia hạn cần nhanh chóng chủ động xin cấp hộ chiếu mới để đảm bảo giấy tờ hợp lệ, tránh ảnh hưởng đến kế hoạch di chuyển cũng như các thủ tục liên quan đến giấy phép cư trú trong thời gian tới.
Ý nghĩa đối với chủ sở hữu công ty tại Thụy điển
Môi trường pháp lý thân thiện hơn với doanh nhân quốc tế
Việc Thụy Điển điều chỉnh chính sách liên quan đến cư trú cho gia đình , chẳng hạn cho phép trẻ em sinh ra tại Thụy Điển có thể xin giấy phép cư trú ngay trong nước là một minh chứng cho hướng đi pháp lý linh hoạt hơn đối với những người nước ngoài muốn sinh sống và gắn bó lâu dài tại đây. Điều này tạo ra nền tảng ổn định, giúp chủ doanh nghiệp yên tâm điều hành và phát triển hoạt động kinh doanh trong dài hạn.
Không giống như nhiều quốc gia khác, ở Thụy Điển người nước ngoài vẫn có quyền thành lập và sở hữu công ty độc lập, bao gồm cả loại hình công ty trách nhiệm hữu hạn (Aktiebolag – AB) mà không yêu cầu cư trú trước đó. Tuy nhiên, khi không có thành viên hội đồng quản trị cư trú ở EEA, bạn có thể cần chỉ định một liên hệ tại địa phương để tuân thủ việc đăng ký doanh nghiệp tại Bolagsverket.
Chuẩn bị cư trú cá nhân là chìa khóa để điều hành công ty hiệu quả
Nếu bạn là chủ sở hữu công ty và muốn trực tiếp điều hành, sống ổn định tại Thụy Điển, bạn sẽ cần có giấy phép cư trú dành cho người tự kinh doanh (self-employment residence permit). Đây là loại giấy phép cho phép cá nhân – thường là người không thuộc EU/EEA , sống và hoạt động kinh doanh tại Thụy Điển lâu dài với vai trò chủ doanh nghiệp.
Điều kiện xin loại giấy phép này theo quy định của Cơ quan Di trú Thụy Điển bao gồm:
- Sở hữu ít nhất 51% công ty và trực tiếp điều hành doanh nghiệp.
- Chứng minh kế hoạch kinh doanh và năng lực tài chính.
- Có bằng chứng kinh nghiệm kinh doanh phù hợp và hiểu biết chuyên môn.
- Chứng minh tài chính đủ để tự nuôi sống bản thân và gia đình.
Nếu không đáp ứng các điều kiện này, việc cư trú để điều hành công ty sẽ gặp khó khăn, dẫn đến hạn chế trong tiếp xúc với cơ quan nhà nước, ngân hàng hay các dịch vụ pháp lý tại Thụy Điển.
Mối liên hệ giữa tư cách cư trú và quyền điều hành doanh nghiệp
Việc đáp ứng được giấy phép cư trú đúng quy định không chỉ là vấn đề cá nhân mà còn ảnh hưởng đến khả năng đại diện pháp lý cho công ty, như:
- Ký kết hợp đồng, giao dịch với ngân hàng
- Thực hiện nghĩa vụ thuế và báo cáo với cơ quan thuế Thụy Điển
- Đăng ký tên doanh nghiệp, đại diện trước Bolagsverket
- Thực hiện nghĩa vụ pháp lý với đối tác và khách hàng
Việc chủ doanh nghiệp hiểu rõ mối liên hệ này ngay từ đầu giúp tránh rủi ro pháp lý và đảm bảo các thủ tục đăng ký công ty, thuế, tài khoản ngân hàng diễn ra trơn tru.
Ảnh hưởng của chính sách cư trú gia đình đến kế hoạch kinh doanh dài hạn
Chính sách mới nhất về cư trú cho trẻ em sinh ra tại Thụy Điển đảm bảo rằng, nếu bạn đang sinh sống và điều hành công ty tại đây, gia đình bạn cũng có điều kiện ở lại hợp pháp dễ dàng hơn. Đây là điểm cộng lớn giúp các chủ doanh nghiệp không phải lo lắng về việc con cái bị ảnh hưởng bởi những yêu cầu thủ tục phức tạp hoặc phải rời khỏi Thụy Điển để làm hồ sơ cư trú ở nước ngoài.
Điều này cũng phản ánh xu hướng tổng thể của chính sách di trú Thụy Điển là hỗ trợ sự ổn định gia đình và khuyến khích các nhà đầu tư, doanh nhân gắn bó lâu dài hơn với môi trường kinh doanh địa phương.
Câu hỏi thường gặp
Quy định mới, dựa trên phán quyết của Tòa phúc thẩm Di trú Thụy Điển, nêu rõ rằng một đứa trẻ sinh ra ở Thụy Điển có cha mẹ sở hữu một số loại giấy phép cư trú nhất định (như giấy phép nghiên cứu, thẻ xanh EU hoặc giấy phép CNTT) có thể được cấp giấy phép cư trú mà không cần phải nộp đơn từ nước ngoài. Điều này là do họ được coi là chưa từng "nhập cảnh" vào Thụy Điển từ nước ngoài theo nghĩa pháp lý.
Không, quy định được làm rõ chỉ áp dụng cho con cái của những bậc cha mẹ có giấy phép cư trú để tiến hành nghiên cứu, tìm việc làm sau khi nghiên cứu, hoặc những người sở hữu Thẻ Xanh EU hoặc giấy phép CNTT. Quy định này không áp dụng cho tất cả công dân nước ngoài hoặc tất cả các loại giấy phép
Trong thời kỳ đại dịch, một số quốc gia đã tạm thời gia hạn hiệu lực hộ chiếu bằng cách đóng dấu hoặc dán tem do thiếu nguyên liệu để làm hộ chiếu mới. Cơ quan Di trú Thụy Điển đã thông báo rằng đây chỉ là giải pháp tạm thời và kể từ ngày 1 tháng 10 năm 2025, những hộ chiếu được gia hạn này sẽ không còn được chấp nhận để nhập cảnh hoặc cấp giấy phép cư trú
Kết luận
Hai thông báo được ban hành song song từ phía Thụy Điển cho thấy cách tiếp cận linh hoạt nhưng chặt chẽ trong quản lý di chuyển quốc tế. Một mặt, chính sách mới giúp đơn giản hóa thủ tục cho đời sống gia đình của các chuyên gia đang cư trú; mặt khác, các yêu cầu về nhập cảnh và giấy tờ lại được siết chặt hơn nhằm tăng cường kiểm soát tuân thủ. Quyết định liên quan đến giấy phép cư trú cho trẻ sơ sinh được xem là một bước tiến tích cực đối với cộng đồng nhân tài quốc tế, trong khi chính sách hộ chiếu mới cũng nhấn mạnh rằng việc tuân thủ pháp luật di trú luôn là quá trình liên tục. Thông qua việc chủ động sử dụng EOR (Expected Origination Order – Giấy chứng nhận xác nhận cư trú), doanh nghiệp có thể thích ứng hiệu quả với những thay đổi này, đồng thời tiếp tục thu hút và giữ chân nguồn nhân lực chất lượng cao tại Thụy Điển.
CongtySetup hỗ trợ doanh nghiệp và cá nhân Việt Nam tiếp cận thị trường Thụy Điển một cách bài bản thông qua dịch vụ thành lập công ty, chuẩn hóa cấu trúc pháp lý doanh nghiệp và cung cấp thông tin cập nhật về môi trường kinh doanh quốc tế. Những thay đổi trong chính sách cư trú và gia đình tại Thụy Điển là yếu tố quan trọng mà nhà đầu tư, chủ doanh nghiệp cần nắm rõ khi xây dựng kế hoạch hiện diện và phát triển dài hạn tại quốc gia này. Với cách tiếp cận rõ ràng, thực tế và bám sát quy định, CongtySetup giúp bạn hiểu đúng bối cảnh pháp lý – kinh doanh để đưa ra quyết định phù hợp ngay từ đầu.
